Op de deur van de Dergah kloppen
Wat is de Asîtâne?
In de oude Dergâh’s noemde men de keuken niet zomaar een keuken.
De keuken werd asîtâne genoemd, hetgeen letterlijk betekent: de poort van het koken.
Daar kookte men niet alleen soep, maar werd ook het innerlijk van de mens ‘gekookt’.
Iedere derwisj die het pad betrad begon in de asîtâne. Deze plek was niet bedoeld om prestaties te leveren of uit te blinken in uiterlijke zin, maar was juist bedoeld om een innerlijke transformatie te ondergaan. De weg naar persoonlijke groei en spirituele verdieping werd gevormd door toewijding aan arbeid en eenvoudige dienst.
Het uitvoeren van nederige taken bood niet alleen de mogelijkheid om bescheidenheid te ontwikkelen, maar leerde ook het belang van elke handeling, groot of klein. Door aandacht te schenken aan de kleine dingen en deze met zorg uit te voeren, ontstond ruimte voor innerlijke groei. Zo stond het proces van dienen en leren centraal op het pad van de derwisj, waarbij bescheidenheid en aandacht de kern vormden
Hz. Mevlânâ Rûmî zegt:
“De mens is rauw. Eerst kookt hij, dan brandt hij, dan wordt hij gaar.”
De asîtâne is dus niet een theoretisch concept, maar een plaats waar geduld en overgave beoefend kunnen worden.
Het is de poort waar iedere reiziger doorheen gaat. Hier leert de mens dat spirituele groei niet een kwestie is van het veranderen door te gaan ‘knippen en plakken’. Maar dat spirituele groei tot stand komt door je laten koken. Door stilte, oefening, en door liefde je te laten rijpen tot de geur van de liefde van het hart.
Wie bereid is zich te laten koken, ontdekt de geur van de weg van Hz. Mevlânâ Rûmî.
In onze traditie is een murîd geen volger van buiten, maar een zoeker vanbinnen. Het is iemand die verlangt om zijn of haar innerlijke waarheid te ontdekken, door wijsheid, adab, en het verfijnen van hart en ziel. Het vertrouwen, de toewijding en de inspanning van de murîd zijn de sleutel tot vooruitgang. Zonder de wil van binnenuit, de innerlijke bereidheid, kan er geen echte groei zijn.
Een leerling-murîd worden
Wanneer je de drempel van de aşîtâne overstapt, word je een leerling van het leven. Maar voordat iemand officieel murîd (leerling) wordt, is er eerst een periode van kennismaking en rijping.
In de Mevlevî-traditie noemen we dit de Nev-Niyâz: een tijd van ongeveer een jaar waarin je proeft, onderzoekt, en vooral luistert naar je hart. Niet alles is meteen zeker. Soms voel je weerstand, soms twijfel je of dit jouw weg is. Dat is niet verkeerd, het is deel van de ontdekkingsreis die je maakt.
Wat essentieel is, is dat je mag gaan ervaren of dit pad werkelijk resoneert met jouw eigen innerlijke landschap.
De weg van tasawwuf is geen weg die zich laat vangen in boeken of woorden. Het is het onthullen van het ware zelf, dat schuilgaat achter de sluiers van het wereldse bestaan.
De eerste stap
In onze Dergâh in Amsterdam is het gebruikelijk dat we deze benadering volgen. Het pad vraagt dat je de onverschilligheid van je eigen ego (nafs) onder ogen ziet en leert loslaten. Niet om jezelf te verliezen, maar om de schoonheid van je hart te ontdekken.
Dit is geen proces wat je haastig en snel kan afleggen. Het vraagt om een geduldig, stap voor stap leren zien, luisteren, en jezelf openen voor wat wezenlijk goed voor je is.
De weg in Amsterdam
Het gekookt worden van het hart
In de Mesnevî spreekt Hz. Mevlânâ Rûmî over het ‘koken van het hart’. Hij vergelijkt de mens die over de drempel van de asîtâne stapt met een rauwe kikkererwt die zichzelf toestaat om gekookt te gaan worden.
Zie de kikkererwt in de kookpot, hoe zij opspringt als het vuur onder de kookpot wordt opgestookt.
Terwijl zij gekookt wordt komt zij steeds weer bovendrijven klaagt luid, honderdmaal haar klacht:
“Waarom richt jij dit vuur op mij?
Heb jij mij niet gekocht, mij aanvaard?
Waarom keer je mij nu om en om,
Waarom laat je mij hier zo in dit vuur?”
— Masnavî III: 4159–4160
De kikkererwt voelt de hitte en wil uit de kookpan springen. Maar het koken gaat door, langzaam, zacht, met geduld. Want het is dit kookproces dat de kikkererwt verteerbaar, voedzaam, geurend en genietbaar maakt.
Zo is het ook met de murîd. Eerst is er de weerstand, zelfs het verlangen weg te lopen, maar wie blijft en zich laat koken zal door de hitte van het proces zacht worden, groeien, rijpen en tenslotte geuren van liefde.
Murid worden betekent niet het label van ‘leerling’ ontvangen, maar een reis beginnen. Het gaat het toelaten, stap voor stap, van het kookproces van het hart.
De moed hebben om trouw te blijven aan dit kookproces.
Wie de stap zet, treedt binnen in een tuin van liefde, waar sohbet, semâ, zikir en hizmet de aarde zijn waarin de ziel kan wortelen.
En zoals Hz. Mevlânâ Rûmî ons leert:
“Zolang je niet gaar bent, kun je deze poort niet verlaten.”
Je komt binnen in de Asitane met het idee dat je het ‘verlicht’ gaat worden. Wat je echter niet verwacht als je verlangt naar die verlichting, is dat het dan eerst donkerder wordt. Dat je niet meteen omhoog stijgt, maar juist eerst afdaalt. Dit is een noodzakelijk afdalen naar die diepte van je eigen wezen, Dit proces is niet nieuw. Eeuwenlang hebben de Mevlevî’s het gekend en bewaakt.
Net als in het innerlijk ontwaken:
Je hart moet doorweekt raken, zodat het open en ontvankelijk wordt.
Het moet langzaam rijpen in zelfkennis.
Het mag zijn eigen geur verspreiden door dienstbaarheid.
Wie niet wil koken, blijft ongaar. Wie de hitte vermijdt, blijft onrijp.
Deze spirituele weg is dus geen sprookje, maar een keuken. Deze website toont je niet een recept voor een kant-en klaar maaltijd maar het recept voor het proces van innerlijke rijping.
Spirituele groei is koken
Wil je meer weten of heb je vragen over de Asîtâne?
Wij nodigen je uit om je vragen en opmerkingen die je hebt over het zetten van de eerste stap over de drempel van de van de asîtâne, het hart van de Dergah in Amsterdam, met ons te delen.
Misschien heb je één van de volgende vragen:
Hoe zou het voor mij zijn om dit pad te nemen en een eerste stap te zetten in het verkennen hiervan?
Waar ben ik werkelijk naar op zoek?
Is dit het juiste moment voor mij?
Je kan contact met ons opnemen
We zien ernaar uit om je bericht te ontvangen.
